ارگونومی نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران: پیمایشی با رویکرد دسترس پذیری
نویسندگان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ارگونومی ویژگی های دسترس پذیری در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی صورت گرفته است. پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی از نوع ارزیابی مکاشفه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را 5 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش، نوسا، پاپیروس، پروانپژوه و پیام تشکیل می دهند. ابزار پژوهش سیاهه ارزیابی بر اساس ویژگی های دسترس پذیری ایزو171-9241 است که از روش دلفی برای متناسب ساختن آن استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از فنون آماری توصیفی به همراه آزمون فریدمن و روش تصمیم گیری چند شاخصه-مجموع ساده وزنی (saw) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی تلاش چندانی برای تأمین ویژگی های دسترس پذیری انجام نداده اند و تنها از طریق قابلیت های تعبیه شده در سیستم عامل و سکویی که نرم افزارها روی آن اجرا می شوند، بخشی از ویژگی های دسترس پذیری برای انواع کاربران ناتوان و تسهیل استفاده کاربران عادی تأمین شده است. به همین دلیل، دسترس پذیری ابزارهای ورودی که از طریق سیستم عامل و سکو تأمین می شود، نسبت به دیگر معیارها، با رعایت 59 درصد از ویژگی های مطلوب، بالاترین میزان رعایت ویژگی های دسترس پذیری را در نرم افزارهای مورد بررسی به خود اختصاص داده است. همچنین یافته ها نشان داد نرم افزارها به لحاظ رعایت ویژگی های دسترس پذیری از لحاظ آماری تفاوت معنا داری با یکدیگر دارند. از میان نرم افزارهای مورد بررسی نرم افزار «آذرخش» با کسب میانگین امتیاز 138.5 بالاترین امتیاز را در رعایت ویژگی های دسترس پذیری کسب کرد. همچنین این پژوهش به لحاظ پرداختن به موضوع دسترس پذیری از اولین پژوهش های انجام شده در ایران به شمار می رود و می تواند نقش مهمی در آشنا ساختن طراحان نرم افزاری و مسئولان مجموعه ها و کتابخانه های دیجیتالی با ویژگی های دسترس پذیری و توجه به کاربران خاص (ناتوان و کم توان حرکتی، حسی و ذهنی) داشته باشد.
منابع مشابه
استفاده پذیری نرم افزار سیمرغ از دید کاربران:لزوم بازنگری در پارادیم طراحی نرم افزارهای کتابخانه ای
هدف: کاربرمداری، پارادایمی است که ضرورت توجه به آن در تمامی کارکردهای کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی بویژه در طراحی نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای، بیش از پیش دیده می‌شود. اگر چه در آغاز طراحی و بهره‌گیری از نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای پارادایم نظام‌مدار مورد نظر بوده است، امروزه لزوم تغییر پارادایم و حرکت آنها به سمت کاربرمداری و استفاده‌پذیری، اهمیت بیشتری یافته ا...
متن کاملمطالعه تطبیقی نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز
هدف: هدف پژوهش حاضر توسعه دانش در زمینه نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز، معرفی و شناخت نقاط قوت و ضعف و شباهت ها و تفاوت های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز گرین استون[1]، کوها[2]، دی اسپیس[3]، مای لایبرری[4]، ایی پرینتس[5] و اوپن بیبلیو[6] می باشد که با توجه به استانداردهای موجود کتابخانه های دیجیتالی بررسی شده است و نرم افزار برتر جهت ارائه الگوی مناسب معرفی شده است. روش ...
متن کاملبررسی میزان استفاده نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران از ویژگی های نظام های خبره در بازیابی اطلاعات
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان استفاده نرم افزار های کتابخانه دیجیتالی ایران از ویژگیهای نظام خبره دربازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش ارزیابانه و با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته در چهار ویژگی نظام های خبره دربازیابی اطلاعات (شامل ابزارهای بازیابی اطلاعات، رابط کاربر، پایگاه های اطلاعاتی (دانش) و راهکارهای مورد استفاده برای راهنمایی بیشتر کاربران) و متشکل از 66 معیار...
متن کاملسناریوپردازی آینده صنعت نرم افزارهای کاربردی در ایران با رویکرد آینده پژوهی
چکیده هدف اصلی این پژوهش، آینده پژوهی صنعت نرم افزارهای کاربردی در ایران می‌باشد. به منظور تدوین و طراحی سناریوهای پیش روی این صنعت در آینده، مهمترین عامل شناسایی عدم قطعیت های کلیدی است. بدین منظور عدم قطعیت های کلیدی موجود در فضای فناوری نرم افزار در ایران شناسایی شده و با استفاده از روش سناریونویسی به توصیف و تشریح آینده ی این صنعت پرداخته می‌شود. این کار با انجام دو مرحله مرور ادبیات در مقا...
متن کاملکتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی: دورنمایی برای کتابخانههای دیجیتالی در ایران
در عصر حاضر تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله وب اجتماعی و وب معنایی، دورنمای تازه‌ای را در زمینه توسعه کتابخانه‌ای دیجیتالی ارائه کرده اند. کتابخانههای دیجیتالی با چالش‌هایی از جمله بازیابی دقیق اطلاعات و اشتراک دانش کاربران روبه‌رو هستند. بنابراین کتابخانه دیجیتالی معنایی و کتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی گام‌های بعدی در تکامل نسل فعلی کتابخانههای دیجیتالی خواهند بود. کتابخانههای د...
متن کاملارزیابی و مقایسه نرم افزارهای کتابخانه ای دیجیتال ایران
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران است. روش پژوهش حاضر، کاربردی پیمایشی– توصیفی مقایسه ای، از طریق سیاهه وارسی متشکل از 190 مولفه در 9 معیار در 9 معیار شامل مدیریت محتوا، مجموعه سازی محتوا، فراداده و استانداردها، جستجو و بازیابی، پرسش و گزارش گیری، حفاظت، رابط کاربر، ابزارهای خودکار، حمایت و نگهداری سیستم، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. جامعه پژوهش 6 نرم ا...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعاتجلد ۳۱، شماره ۳، صفحات ۸۲۳-۸۴۴
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023